Testua: Iratzeder
Doinua: Herri-doinua (“Amodioa zoin den zoroa”)
Arantzazu, XXXVIII, 1957, 378, zenb., 48-49 or.
Txistulari, 1969, 57. zenb. (enero-marzo), 20. or.
I
- Arantzazuko fraide gazteak
xirola-tanbolinekin,
etorri zaizkit soinu joiterat
eta nik dantzan ez jakin...
Jo soinua, jo, fraide gazteak,
mundua dantzan has dadin. - Zer ilunbetan, zer galbidetan
den orain Eskual Herria...
Ai zorionez baita oraino
Arantzazuko argia:
Eskual zainetan otoitzez, lanez,
ixur betiko Bizia. - Zoin egia den Arantzazuko
Aitona zaharrak diona:
“Eskualduneri eskasten zaigu,
elgarren anaitasuna”.
Arantzazutik ur-xirripaka
jauts bedi eskas zaikuna. - Arantzazuko fraide gazteak
xirola-tanbolinekin,
Eguerri gauaz jo soinua, jo,
mundua dantzan has dadin:
Guk ere dugu eskual bihotzez,
eskualzaleek bat egin.
24-XII-56
II - Arantzazuko Eguerri gauan
soinu, kantuan igeri...
Amets eta dei, lo kuluxketan,
egin dut eskual Amari:
Hura dadien, ixil-ixila,
eskual bihotzen lokarri. - Eguerri gauan eskual lurretan
denak baitzauden kantari,
agian Amak barnerat dauku
bere gaxoa ixuri;
bai eta egin ber-sorraraziz,
bere Haurtxoa iduri. - Handi-nahiak, guhau nahiak
gaitu guziak nahasi,
beha dezogun lastoratu den,
ezeztatu den Jesusi:
Hari jarraikiz laster gintazke
bai guhau eta bai nausi. - Arantzazuko Eguerri gauan
soinu, kantuan igeri...
Ikusi ditut fraide gazteak
herriz herri soinuz ari:
Entzun diotet “Gaiten denak bat”
beren Eguerri-dei hori.
III - Arantzazuko fraide gazteak
xirola eta tanbolin...
Har zuen Ama, guzien Ama
guganat etor harekin,
gure zain eta gure lokarri
Ainhoan berriz jar dadin. - Bere kapera han da gainean
baina bera non ote da?
Arantzazuko zuen Amaren
arrunt iduri bat molda.
Eta harekin igan kantatuz
hain maitatua den malda. - Arantzazuko Ama dagola
Oñatin eta Ainhoan.
Bi aldetako eskual semeek
gaude Amaren altzoan,
mendez mendeko gorabeherak
gaindituz bake osoan. - Arantzazuko fraide gazteak
xirola eta tanbolin...
Entzun kantuak, har zuen Ama,
etor Ainhorat harekin:
Bi aldetako fraidek diogun
Ama berari dei egin.
25-XII-56
1956-12-24ko Gabon egunean idatzi zituen nonbait Iratzederrek lehen ataleko ahapaldiak, bigarren eta hirugarren atalekoak, berriz, Eguberri egunean; itxuraz egunen batzuk ari zen Arantzazun ematen, eta Teologiako ikasle gazteak Gabon-kantari joan zitzaizkion bere gela aurrera edo, lehen bertsoan adierazten duenez. Arantzazu aldizkariaren urtarrileko zenbakia itxita egon ordurako, eta otsailekoan argitaratu zituzten, aipaturiko data horiek markatuta. Bi argitalpenetan “Arantzazu'ko” du titulua olerkiak; neure aldetik luzatu dut hemen, olerkiaren lehen lerroa osorik hartuz.
Tituluaren azpian dago iradokita bertsoak kantatzeko doinua: XVIII-XIX mendeko “Amodioa zoin den zoroa” herri-kantarena.