Testua: Ignazio Omaetxebarria
Eskuizkribua (AranMusArtx, D 35)
Doinua: Doinurik ez
Agur Birjina zoragarri,
graziz betea, sortzez garbi,
Arantzazuko Andra Mari,
arantza artean lili txuri.
- Errodrigo Baltzategi
artzaitxo gazte bat zan,
Uribarriko auzoan
bizi ohi zan artzaintzan.
Zenbait ahuntz eta ardi zeuzkan
harkaitz artean dantzan
gauero biltzen zirala
Begilotsako olatzan.
Artzaitxoa arratsaldean
haien bila joaten zan. - Bi urteko lehortea,
bat ere ez zan euririk,
haserre zan Jaungoikoa
gizon gaiztoengatik,
anaiak alkarren kontra,
alkar ikusi ezinik,
gure Euskal Herri maitea
zoritxarrez beterik.
Ez ote zaigu sortuko
inun sendabiderik? - Errodrigo Baltzategi
Maila aldeko malkartzan,
larunbat egun batean
ahuntzen bila atera zan.
Iruditzen zitzaiola
kanpai hotsa ez ote zan,
gauza ziur jakin nahiez
hurbildu zan zalantzan.
Halaxen arkitu zuen [sic]
Andre Mari arantzan. - Emakume txit ederra,
Haurtxoa du besuan,
arantzatik zintzilika
txilin ozena albuan,
inortxok eragin gabe
dulundu ziharduan.
Arantza loretan dago,
izartxo bat zeruan;
gauza harrigarria oso,
hain toki lakartsuan. - Errodrigo Baltzategi,
ez zakizkit bildurtu,
zure aita harotza da-ta,
ermita bat eidazu...
Urteakin txilin hura
kanpai zaigu bihurtu,
ermitatxoaren ordez
eliza bat da sortu.
Horra nola maite duan
Birjinak Arantzazu.
I. Omaetxebarriak eskuz idatzitako orrietan dago olerki hau Arantzazuko Musika Artxiboan, gaztelaniazko zazpi ahapaldiko beste olerki batekin. “La canción de la montaña” du titulua horrek, eta seguruenik horixe da jatorrizkoa –ik. ADK-VIII–; euskarazko hau gaztelaniazkoaren moldaera burutu gabea da –ez itzulpena–. Ez du doinurik, baina badirudi abesteko sortu zuela, hasierako inbokazio eta guzti. Erromantzearen airea du. Itziarko A.M.aren kantarekin batera daude orriok, baina haren doinua ez da baliagarria honentzat.