Arantzazuko kanta berriakMíranos con compasión
Testua eta musika: Jose Arrue
Apostolado franciscano, III, 1917, 30. zenb., 185. or.
Jose Arrue, Míranos con compasión [partitura inprimatua, u.g., l.g.] (AranMusArtx, D 13; ik. D 34)
Arantzazu, II, 1922, 20. zenb., 365. or.
– AAB: 074 –
Entzuizu, Birjin donetsia,
entzuizu gure otoi-deia:
pekatu-arantza artean,
Ama, Ama, ai!,
negarrez gauzkazu;
bihotz urratuz saminok,
Ama, Ama, begiratu itzazu,
errukiz begira itzazu.
Zeru ber-bertatik
zeuk lagun iguzu,
zeuk zaindu gaitzazu;
zaindu geure bizitza;
erbeste honetan
estuntzez lotuta,
zeuk askatu gaitzazu.
Ama, Ama,
damotzugu bihotza.
Birjin berdinik gabea,
andrerik donetsiena,
geure Ama on-onena
beti-betiko maitea!
Partitura inprimatuak urterik ez baldin badakar ere, badakigu 1917an argitaratu zuela, urte berean Apostolado Franciscano aldizkarian argitaratu baitzuen euskarazko testua, honako ohar honekin: “Transcribimos la letra vasca de una composición musical que acaba de publicar nuestro buen amigo y hermano P. José de Arrue en la Casa Erviti de San Sebastián”.
Jatorrizko kanta euskaraz bakarrik zen seguruenik, “Errukiz begira iguzu” tituluarekin –horrela dago Arantzazuko Musika Artxiboko eskuzko partituran–; baina hori inprimategian argitaratzean gaztelaniazko testua gaineratu zion –“Atiende a nuestra oración”–, titulua ere gaztelaniaz ipiniz: “Míranos con compasión” –ADK liburu saileko Arantzazu cantado por los poetas tomoan (VIII.a) aurki daiteke hori–. Hemen autoreak berak Apostolado Franciscano aldizkarian eta eskuzko partituran ipinitako titulua aukeratu dut.
Kanta hau, testuari begiratuta, ez da zuzenean Arantzazukoa, “pekatu arantza artean” erreferentzia txikia baldin badu ere. Ez dirudi gainera, bertako santutegian abesteko konposatu zuenik zuzenean –sopranoa eta organoaren laguntza–; euskaraz ez dakit bertan inoiz abestu izan dutenik; abestarazi zuten, ordea, Zarautzen, 1919ko “Sorkunde Errugabearen Bederatziurrena” elizkizunetarako abestien liburuxkan ageri baita (AranMusArtx, R 32), “Entzuizu” tituluarekin. Gaztelaniaz badirudi 1924ko Donostiarren erromesaldian abestu zuela koruak (ik. Arantzazu, IV, 1924, 38. zenb., 190. or.).
Dena dela, orduko Arantzazuko Apostolado Franciscano aldizkarian argitaratu nahi izan zuen autoreak eta geroxeago bere zuzendaritza peko Arantzazu aldizkarian, santutegiko kantatzat hartuz edo. Horregatik, literatura arantzazuarraren barruan eta Arantzazuko olerki-kanten artean bere lekua izan dezakeela uste dut.
Arantzazuko Musika Artxiboan jatorrizko eskuzko kopia daukagu, batetik (AranMusArtx, D 34), “Arruetar Joseba abak eresi eta elertiya” sinatuta, eta inprimaturikoa, bestetik (AranMusArtx, D 13): bietan euskaraz eta gaztelaniaz.
AAB: 074
