Arantzazuko balada eta kopla zaharrak. (Osagarria)Neure Ama Birjine
Arantzazukue!
Erredolek erre do(t)zu
zeure komentue.
Karlosek badaruko
Bizkaien tailerrik
ez zara zu egongo
komenturik barik.
Biltzailea: Jose A. Lizarralde
Iturria: Arantzazu ald., VI, 1926, 61. zenb., 149. or.
AKDB, 373. erg.: “Neure Ama Birgiña”
Lizarraldek bere adiskide Frantzisko Apalategi jesuitari idatzitako gutunean (Loiolako Artxibo Historikoa, 32/51) Bermion bildutakoa dela dio hemengo aldaera hau –berak bildua zela uste izatekoa da–; eta gaineratu zuen kanta bera Mondragoe aldean ere abesten omen zutela: Joan Karlos Gerra, testigu.
Bestalde, aurreko orrialdekoarekin batera, Lizarralde beraren HVSA obran (411. or.) beste forma hau ageri da –editoreek “zuzendu” edo moldatua?–: “Neure Ama Birgiña / Arantzazukoe / Errodillek erre dotzu / zeure komentue / Karlosek badauko / Bizkaian tellarik / etzara egongo / komentu barik”; eta honako oin-ohar hau: “Una buena anciana, natural de Demiku, vecindad de Mundaca, recitó al P. Angel Madariaga estas coplas cuyo asunto es el incendio del santuario por orden del General Rodil. La anciana recitaba indiferentemente Birgiña Arantzazukoe o Elorrikue. Véase Juan Carlos de Guerra. Los cantares antiguos del Euskera. 1924. Establecimiento tipográfico de Martín y Mea. San Marcial 23, San Sebastián. Cantilenas, p. 257”. –Gaur egun behintzat Bermioko auzoa da Demiku, ez Mundakakoa–.
J. K. Gerrak berak idatzi zuen Ama Birjiña Aranzazuko-aren kondaira liburuxkan (5. kap.): “Ezin esan liteke Euskal-errian zabaldu zan naigabea. Berrogei ta amasei urte igaro dira, eta oraindik gure mendietako andreak, euren aurchoai lotaratzean erakusten diete gau triste ura gorrotatzera kantatuagaz”.