Storyteller template

dut kantagai

Menu
  • ABK (Osagarria)
    • Aurkibidea
    • Sarrera
    • Arantzazuko Balada eta kopla zaharren aldaerak eta puskak
    • Arantzazuko balada “bateratuak”
    • 1. Eranskina: Arantzazuko Bildumako Arrateko baladak
    • 2. Eranskina: Arantzazuko Bildumako bestelako balada, kopla eta kantak
    • 3. Eranskina: Arantzazuko Erromesen Gaubeiletako kantak
    • 4. Eranskina: Arantzazuko Erromesen Nekaldi-kantak
  • Arantzazuko kanta berriak
    • Aurkibidea
    • Sarrera
    • Jose Ignazio Aranaren abesti-testuak
    • XIX. mendeko beste autoreen abesti-testuak
    • XX. mendeko abesti-testuak urtez urte eta autorez autore
    • Salbatore Mitxelena
    • Bitoriano Gandiaga
    • Iñaki Beristain
    • Arantzazu eta Ainhoa
  • Bilatzailea
  • Erosi

Storyteller template

dut kantagai

  • ABK (Osagarria)
    • Aurkibidea
    • Sarrera
    • Arantzazuko Balada eta kopla zaharren aldaerak eta puskak
    • Arantzazuko balada “bateratuak”
    • 1. Eranskina: Arantzazuko Bildumako Arrateko baladak
    • 2. Eranskina: Arantzazuko Bildumako bestelako balada, kopla eta kantak
    • 3. Eranskina: Arantzazuko Erromesen Gaubeiletako kantak
    • 4. Eranskina: Arantzazuko Erromesen Nekaldi-kantak
  • Arantzazuko kanta berriak
    • Aurkibidea
    • Sarrera
    • Jose Ignazio Aranaren abesti-testuak
    • XIX. mendeko beste autoreen abesti-testuak
    • XX. mendeko abesti-testuak urtez urte eta autorez autore
    • Salbatore Mitxelena
    • Bitoriano Gandiaga
    • Iñaki Beristain
    • Arantzazu eta Ainhoa
  • Bilatzailea
  • Erosi

Arantzazuko kanta berriak

Aurkibidea


  • 00.- Sarrera
    • Sarrera

  • 01.- Jose Ignazio Aranaren Abesti-testuak
    • Ama Birjina Arantzazukoari (1881)
    • Ama Birjina Arantzazukoari Agur ona edo salbea (1881)
    • Azken agurra Ama Birjinari (1881)
    • Itsasoko izar Birjina (1881)
    • [Arantzazuko Ama Birjina] (1950?)

  • 02.- XIX. mendeko beste autoreen abesti-testuak
    • [Agur, agur, agur, Maria] (1881)
    • Ama Birjina Arantzazukoari agurrak (1881)
    • Zortzico a la Virgen de Arantzan-zu (1881)
    • Arantzazuko Birjina Amari erregu bat (1881)
    • Gozos a Ntra. Sra. de Aránzazu (1881/1920?)
    • Arantzazuko Birjinari Laukoak (1881)
    • Zortziko Haundia Maria Arantzazukoari (1881)
    • [Arantzazutik degu albiste berria] (1886)
    • Bertso berriak, Arantzazuko peregrinaziorako jarriak (1886)
    • [Ama maite Mariak] (1886)
    • [Salbe errugabeko] (1886?)
    • a la Sma. Virgen de Arantzazu (~1890)
    • Aloñako artzaia (1898)
    • [Txoragarrizko berri gozoa] (1899)
    • [Ongi etorri gure artera] (1899)
    • [Arantzazuko Ama Maria] (1899)

  • 03.- XX. Mendeko abesti-testuak urtez urte eta autorez autore
    • Zer egun pozgarria (~1910?)
    • Aloña Mendi[ko euskal erregina] (1910?)
    • Arantzazuko Miren Garbiari [obertikia] (1912)
    • Arantzazuko Andre Mariari abestiak (1912)
    • Arantzazuko Ama Birjinari bederatziurrena (1915)
    • Gozos a la Santísima Virgen (1915)
    • Errukiz begira iguzu. Otoia (1917)
    • Arantzazura (1918)
    • Bene-benetan maite zaitugun Ama (1918?)
    • Nere Ama Birjina (1918)
    • Gorantz [dijoaz nere begiak] (1918)
    • Ama laztan bat (1918)
    • Arantzazuko Ama Maite (1918)
    • Arantzan zu?... (1918)
    • [Arantzazun Maria] (~1918?)
    • Arantzazu aldean (1918)
    • Izar eder-eder (1918?)
    • Gipuzkoaren herrizai nagusi (1918)
    • Zure oinetan, Ama (1918)
    • Nere poza Arantzazuko Andre Maria (1918)
    • Agur orbangabeko (1918)
    • Goazen Arantzazura (1918)
    • Aurrera (1918)
    • Zera Zu Jesusen (1918)
    • Goazen poz-alai [Arantazura] (1918)
    • Gipuzkoako zaindariari (1918)
    • Arantzazuko Amari (1) (1918)
    • Arantzazuko Amari (2) (1918)
    • Zaindu zazu, Ama Miren (1918?)
    • Arantzan zu? (1920)
    • Arantzazuko ama neskutsa[ren kanta] (1921)
    • Aloñapeko [Ama] (1897 + 1921)
    • Atsekabe Garratzetan (1921)
    • Ene Ama arantzazukoa (1921)
    • Arantzazuko Andre Mariari abestiak (1923)
    • Deitu Zugana...! (1923)
    • Donostiatik etorri gera (1924)
    • Arantzazu aldean (1928)
    • Hainbat edertasun (1929)
    • Himno a la Virgen de Arantzazu, Patrona de Guipúzcoa (1931)
    • Sabatina
    • Aloña mendian (1934)
    • Agur zuri, Birjin Arantzazuko Salve Mater (1935)
    • Gora, gora, Frantziskoren semeak (1935)
    • Eusko Frantziskotar Ereserkia (1935)
    • Otoitza [Arantzazuko Ama]
    • Arantzazuko Amari (1) (1935)
    • Arantzazuko Amari (2) (1935?)
    • [Agur, oi Arantzazuko]
    • Arantzazuko anaidiaren eresia (1936)
    • [Euskaldunen Ama Kutun] (1936)
    • Mendi gain-gainean (1946)
    • Arantzazura bidian (1949)
    • Arantzazuko Ama (1949?)
    • Arantzazun berri bat (1950)
    • Oi Arantzazu! (1950)
    • Txoko goxo, Arantzazu (1950)
    • Arantzazura [erromerian] (1950)
    • Arantzazuko Ama (1952)
    • Arantzazu mendiko (1954)
    • Arantzazuko agurra
    • Arantzazuko Amari poz-jarioak (1954)
    • Arantzazuko Ama maite (1956)
    • Otoia (1956)
    • Arantzazuko Birjin laztana (1956)
    • Arantzazuko Ama
    • Aloña. Arantzazuko mendi abestia (1956?)
    • Agur Arantzazuko (1) (1956)
    • Agur Arantzazuko (2) (1956)
    • Arantzazuko Ama Birjinari (1956?)
    • [Arantzazuko Ama]
    • Arantzazuko [fraide Gazteak] (1956)
    • Eskaria (1958)
    • Arantzazun (1962)
    • Arantzazu! (1964)
    • Arantzazuko Ama Birjina. Bertsoak (~1970)

  • 04.- Salbatore Mitxelena
    • Zazpi Ahizpatxo (1949)
    • Arantzazuko kanta (1949)
    • Herriarena ala praileena? (1949)
    • [Ermitatxo bat] (1949)
    • Oñatiarrak [Errodrigokin] (1949?)
    • Kristau animak (1949)
    • Zeruak non nahi dun... Hantxe! (1949)
    • Errodrigotxo Baltzategiko (1) (1949-1952)
    • Errodrigotxo Baltzategiko (2) (1949-1952)
    • Uxo Mandataria (1947-1952)
    • Ardi txuriak (1949-1952)
    • Egunsentia (1949)
    • Ermitatxoa eidazu... (1949)
    • Aida txuri! aida gorri! (1949)
    • Zazpi ahizpatxo (1947-1952)
    • Arantzan zu? (Zazpi Ahizpatxo) (1949)
    • Lore ta Izar (1947)
    • Hegatan (1949)
    • Sorginak (1949)
    • Boga, marinela (1949)
    • Terranoba kaietan (1949)
    • Itxasoan urak haundi (1949)
    • Zaldibarko neskatxarena (1949)
    • Alargunarena (1949)
    • Zure errukizko (1881-1949)
    • Zuk zer dezu, Arantzazu? (1946-1949)
    • Arantzazu erre zanekoa (1949)
    • Basilika berriarena (1952)
    • Horra Eliza jasoa! (1952)
    • Errodrigotxo Baltzategiko (3)
    • Gure Oroitz

  • 05.- Bitoriano Gandiaga
    • [Harkaitzeko elorria] (1959)
    • [Hementxe, hemen dago] (1951-1955)
    • Artaso [lotan] (1972)
    • Aizkorriko kurtzeari (1994)
    • Andre Maria Zeruetako (1993-1999)
    • Andre Mari, zure elorria (1993-1999)
    • Andre Mari Elorriko (1993-1999)
    • Tiriki, tauki, tauki (1972)

  • 06.- Iñaki Beristain
    • Arantzazu Liturgiakoa
    • Txoko Argi, Arantzazu
    • Ez dugu bakerik
    • Oi Arantzazu!
    • Erromesen arreba (1993)
    • Arantzazuko Ama on
    • Amets Kabi (2003)
    • Otoitz Leku (2003)
    • Pizkunde egunsentia (2003)
    • Agur, agur

  • 07.- Arantzazu eta Ainhoa
    • Begira zazu, Maria
    • Arantzako Ama Birjinari (1924)
    • Arantzazurat, Ainhoa gaindi

Bilatzailea

Zuk zer dezu, Arantzazu? (1946-1949)

Testua: Salbatore Mitxelena
OKA-1969, 38. or. (AEP-2, 190-196 or.)
Doinua: Herri-doinua (Mitxelenak moldatua)
OKA-1969, 17. kanta, 38. or.
– AAB: 068, 131, 154, 199, 229, 234, 272, 365 –

1a

Zuk zer dezu, Arantzazu,
amets-kabi, otoitz-leku?
Euskal Herria oso-osorik
kantari dijoakizu.

1b

Izena bera, Arantzazu,
kanta ederrena dezu.
Hitz bakar hori mintza orduko
kantari jartzen gaituzu.

2a

Izen hori, Arantzazu,
mintzazen ezin aspertu.
Ama izenak duen goxoa
zuk euskaldunentzat dezu.

2b

Zuk zer dezu, Arantzazu?
Lehenen puntua zaitugu,
ta Euskal Herria zure bertsoa
osatzen dijoakizu.

3a

Arantzazuren agurra
dakartzugu, euskal lurra,
Arantzazuko agurrarekin
Amaren zaingo xamurra.

3b

Euskal Herri, egin kantu,
zorioneko zara zu.
Negar egiten dakizulako
mina abesti bihur zaizu.

4a

Andre Marik zaitu seme,
Jesusek anaia maite,
Jainko-graziak zauzka kantari,
iraun kantuz beti arte.

4b

Kantak, kondaira argituaz,
gizaldiz gizaldi doaz!
Euskal Herria poema bat da
Andre Mariaren opaz.


Kanta honen testuaren osaketak bere eboluzioa izan zuen. Aurrenik badirudi jaio berria zen Arantzazuko Andre Mariaren egutegia-rako (1947) idatzi zuela, horren aurkezpen gisa edo; 1946an idatzia litzateke, beraz; hortxe aurkitu eta zirrara handiz irakurri zuen Muxika'tar Kindinek Argentinan, Euzko Deya-n idatzitako artikulutxo batean aitortzen duenez (1947, 288. zenb., 17 or.); artikuluaren barruan, ordea, kopiatu egin zuen Mitxelenaren olerkia, eta dirudienez lehen hiru ahapaldiak bakarrik zituen: 1a, 1b eta 2a. 1947. urte bereko Arantzazu aldizkariaren lehen zenbakian argitaratu zuen, doinu eta guzti (XXVII, 1947, 277. zenb., 12-13 or.), 2b ahapalditxoa gaineratuz, seguruenik doinuari egokitzeko. Izan ere, S. Mitxelenak bere Poema handia (AEP) argitaratu baino bi urte lehenago, eta bere Ogei Kanta Arantzazuko (OKA) argitaratu baino 5 urte lehenago, 1947an argitaratuak zituen Arantzazuri buruzko bost kanta Arantzazu aldizkarian: testu eta doinu. Horietan aurrena, hain zuen, “Zuk zer dezu, Arantzazu” izan zen; “Arantzazu” tituluarekin argitaratu zuen, besterik gabe, hitzaurre aski luzearekin; bertan agertu zuen, gero OKA izango zenaren kanta sortaren asmoa: Euskal Herria kantuan jarri nahi du berriro, eta horretarako bildu eta eskaini nahi dizkio, arbasoek “biotz-biotzean somatu eta ezpañetan beti erabilli zituzten ideiak”, “bertsoak, xamurrak, bioztiak, batere nekerik gabekoetan” adieraziak, eta “doinu zar jatorretan” abestekoak. Abestiaren harrera onaren seinale da, 1947. urte berean jaso izana Bizente Aranburuk bere Colección de cantos religiosos / Eliz Abesti sorta liburuan (392. or.).

Mitxelenaren Poema-ko “Agur, Jesusen Ama” kapituluaren barruan (AEP-2, 183-197 or.) ageri da hiru ahapaldiko jatorrizko olerkia, 190. orrialdean, hain zuzen ere –ez dago OKA-ko 2b ahapaldia–. Askoz beranduago, 1995ean-edo, ARAM CDa eratu eta grabatzekoan, beste lau ahapalditxo tartekatu zituzten, AEP-tik hartuta (195-196 or.). OKA-koen atzetik ipini ditut gaineratutako horiek.

AEP-n bertan dago iradokita kantarentzako doinua (ik.190. or.), aurretik Arantzazu aldizkarian emana bera; eta liburuko beste partituren artean dago (AEP-2, 9. kanta, 249. or.). Herri-doinua da, Mitxelenak bi ahotsetara edo duora moldatua. Arantzazukoak sortako lehen kanta, OKA-koarekin berdina da, hitzen baten aldaera gorabehera.

1947an bertan 5 ahotsetara kantatzeko moduan, organo eta guzti, harmonizatu zuen J. J. N. Garmendiak (AAB: 068); Arantzazuko Musika Artxiboan dago horren jatorrizko eskuzko kopia (AranMusArtx, D 1); aldizkarian zuen titulu bera du: “Arantzazu” –ez geroko “Zuk zer dezu Arantzazu?”–. Horren kopia Eresbilen ere badago (E/GAR-36/R-19), honako dedikatoriarekin: “Al R. P. Salvador Michelena”. Bi kopietan 1a eta 1b ahapaldiak bakarrik daude partituraren barruan. Geroago Estanislao Sudupek 4 ahotsetara ipini zuen OKA-ko kanta (AAB: 154) –horren jatorrizko eskuzko partitura Eresbilen aurki daiteke, E/SUD-01/R-02 signaturarekin–.

M. Idoiagak organoko laguntza gaineratu zion OKA-ko kantari bi aldaera ezberdinetan: a) OKA/Id, 17. partitura; AAB: 272 –1a eta 1b ahapaldiak bakarrik jasota–, eta b) Cantos religiosos, II, 109. kanta, 217. or.; AAB: 131 –1a / 1b eta 2a / 2b ahapaldiak daude kopiatuta–.

Bai Frantzisko Madinaren Arantzazu Poema sinfónico-coral-ak eta bai Felix Ibarrondoren Arantzazu konposizioak (orkestra eta korua) zuzeneko erreferentzia musikal eta testuala egiten diote beren piezen barruan.

Ignazio Ansorenak txisturako pieza landu zuen “Zuk zer dezu Arantzazu?” kantaren doinuaren gain (AAB: 365). Juan Carlos Irizarrek bere Arantzazu pieza instrumentalean sartu zuen kanta honen doinua, bere erara harmonizatua (ik. Natura CDa, 2004, 9. pieza).

Arantzazu aldizkariak maiz argitaratu zuen kanta honen testua, fraideek eta herritarrek gogoz kantatu izan dutena. Adibidez: XLI, 1961, 400. zenb., 272'. or., kontrazala-2; LX, 1983, 621. zenb., 225'. or., azala; LXIII, 1986, 656. zenb., 1'. or., azala.


AAB: 068

AAB: 131

AAB: 154

AAB: 199

AAB: 229

AAB: 234

AAB: 272

AAB: 365

© 2023 arantzazu